समाचार
संक्षिप्त परिचय
पदाधिकारीको विवरण
प्रमुख
नाम: कृष्ण ब. राना मगर
फोन:९८५६०४०११२
उप(प्रमुख)
नाम: मसली माया थोकर
फोन: ९८५६०७०३६३
प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत
नाम:
फोन: ९८५६०१८१११
नगरपालिकाको परिचय
नेपालअधिराज्यको करिव मध्ये भागमा अवस्थित, प्रदेश ४ मा पर्ने गोरखा जिल्लाको एकमात्र ऐतिहासिक नगरी गोरखा नगरपालिकाको गठन वि.स.२०५३ साल माघ १५ गते साविक गोरखकाली, रानिश्वारा र तारानगर गा.वि.स.हरूलाई समेटेर गरिएको हो । साथै नेपाल सरकार को मिति २०७१ साल मसिंर १६ को निर्णय अनुसार साविक फिनाम र नारेश्वर गा.वि.स तथा मिति २०७३ मंसिर २० को निर्णय अनुसार ताप्ले र देउराली गाविस थप गरि यस न.पा.ले कुल १३१.८६ वर्ग कि.मि. क्षेत्रफल ओगटेको छ ।
राजधानी काठमाण्डौदेखि १४१ कि.मि. पश्चिम र अमर सिं राजमार्गको आँवु खैरेनी तनहुँबाट २४ कि.मि. उत्तरमा पर्ने यस न.पा. को अधिकाँश भू–भाग पहाडी क्षेत्रले ढाकेको छ भने केहीभाग टार बेसीले ढाकेको छ ।
यस नगरपालिका आफैँमा भौगोलिक विविधताले सम्पन्न त छँदैछ यसका साथै यस न.पा. को कुन्दुरटार, तेह्र कि.मि. घुम्ति बजार, मैदान, पस्लाङ्ग, सतिपिपल, गोरखकाली दरवार, उपल्लोकोट, भिमसेन स्मारक आदि क्षेत्रबाट यस जिल्लाको उत्तर तर्फ रहेकामनास्लु, हिउँचुली र लार्केका साथै पश्चिमतर्फ लमजुङ्ग जिल्ला अन्तर्गत पर्ने लमजुङ्ग र वौद्घ हिमालका मनोरम दृश्यहरू पनि अवलोकन गर्न सकिन्छ ।
ऐतिहासिक पृष्ठभूमि
विश्व सामू गुर्खाको नामबाट परिचित गोर्खालीहरूको भूमि गोरखाले राष्ट्रिय इतिहासको पानामा एउटा महत्वपूर्ण स्थान ओगटेको छ । वर्तमान नेपालको एकीकरणको सुत्रपात भएको यस जिल्लाको ऐतिहासिक धरोहर मध्ये गोरखा दरबार, गोरखनाथ मन्दिर, कालिका मन्दिर एवं तल्लो दरबार आदि यसै नगरपालिकाभित्र पर्दछन् । नेपाल एकीकरणमा महत्वपूर्ण योगदान दिने वीरवीरङ्गनाहरू मध्ये बीसे नगर्चीको जन्म यस यसै न.पा.मा भएको थियो ।
सिमाना
पूर्व ः शहिद लखन र भिमसेन गा.पा
पश्चिम ः पालुङ्टार न।पा
उत्तर ः सिरानचोक गा।पा
दक्षिण ः शहिद लखन गा।पा र तनहुँ जिल्ला
भौगोलिक अवस्थिति
अक्षांश: २७०५६’०३” उत्तरी आक्षश देखि २८०१३’०७” उत्तरी आक्षाश सम्म
देशान्तर: ८४०२३’ पूर्वी देशान्तर देखि ८४०३८’ पूर्वी देशान्तर सम्म
उचाई (समुन्द्र सतहबाट) ः समुन्दी सतहबाट ३२८ देखि १५२२ मिटरसम्म
हावापानी
औसत तामक्रम अधिकतम – २५ डि.से.
न्यूनतम – १४ डि.से.
औसत वर्षा – १४९२ मि.मि.
राजनैतिक तथा प्रशासनिक विभाजन
प्रदेश नं ः ४
जिल्ला ः गोरखा
विकास क्षेत्र ः पश्चिमाञ्चल
निर्वाचन क्षेत्र ः २
नगरपालिका ः गोरखा नगरपालिका
वडा संख्या ः १४
टोल विकास संस्था: २२३
मुख्यनदी खोला
मुख्यनदी ः मस्र्याङदी र दरौंदी
खोलाहरू ः सिर्दी, लुदी, कर्णे खोला, ज्यादुल खोला, गंगटे खोला र बेनी खोला, खाल्टे खोला, भालु खोला
सम्क्षिप्त सारांश:
नाम |
: |
गोरखा नगरपालिका (साविक गाविस गोरखकाली, तारानगर , रानीस्वारा, फिनाम, नारेश्वर, ताप्ले र देउराली), गोरखा |
|||
स्थापना मिति |
: |
२०५३-१०-१५ |
|||
क्षेत्रफल |
: |
१३१.८६ वर्ग कि.मी. |
|||
अवस्थिति |
: |
८४० २८" पूर्वी देशान्तर देखि ८४० ४२' पूर्वी देशान्तर र २७० ५४' १९" उत्तरी अक्षांसदेखि २८० ०२' ५९" उत्तरी अक्षांस |
|||
उचाई |
: |
समुन्दी सतहबाट ३२८ देखि १५२२ मिटरसम्म |
|||
जनसंख्या |
: |
महिला २७५२३ पुरूष २३१६१ जम्मा ५०६८४ |
|||
परिवार संख्या |
: |
१३१२७ |
|||
जनघनत्व |
: |
४२०.०५ प्रवकिमि |
|||
घरधुरी संख्या |
: |
१३१४६ |
क) |
पक्की घर |
|
ख) |
साधारण घर |
|
|||
ग) |
कच्ची घर |
|
|||
साक्षरता प्रतिशत |
: |
९८ |
|||
निरक्षर प्रतिशत |
: |
२ |
राजनितिक तथा प्रशासनिक विभाजन
सिमाना |
: |
पूर्वमा भिमसेन र शहिलखन गाउँपालिका, पश्चिममा पालुङ्टार नगरपालिका, उत्तरमा सिरानचोक गाउँपालिका र दक्षिणमा शहिद लखन गाउँपालिका र तनहुँ जिल्ला |
प्रदेश नं.: |
गण्डकी |
|
जिल्ला सदरमुकाम |
: |
गोरखा नगरपालिका |
निर्वाचन क्षेत्र नं |
: |
२ |
वडागत विभाजन:
वडा नं |
समावेश भएका साविक गा.वि.स./न.पा. |
साविक वडा |
जनसंख्या |
१ |
ताप्ले |
६,७,८,९ |
२१४८ |
२ |
ताप्ले |
१,२,३,४,५ |
२३६८ |
३ |
गोरखा |
१४,१५ |
३६९२ |
४ |
गोरखा |
१२,१३ |
३०९७ |
५ |
गोरखा |
४ |
२८५१ |
६ |
गोरखा |
१,३ |
७२९५ |
७ |
गोरखा |
२,५ |
४८३४ |
८ |
गोरखा |
६,७ |
५६०८ |
९ |
गोरखा |
८ |
४४५३ |
१० |
गोरखा |
९ |
२८४८ |
११ |
गोरखा |
१० |
३२३५ |
१२ |
गोरखा |
११ |
२७४१ |
१३ |
देउराली |
५,६,७,८ |
३२६३ |
१४ |
देउराली |
१,२,३,४,९ |
२२५१ |
गोरखा नगरपालिकाको वडागत जनसंख्या:
वडा नं |
पुरुष |
महिला |
जम्मा |
घरपरिवार |
१ |
९२८ |
१२२० |
२१४८ |
५४७ |
२ |
१०१७ |
१३५१ |
२३६८ |
५७५ |
३ |
१५६३ |
२१२९ |
३६९२ |
१०२६ |
४ |
१३०९ |
१७८८ |
३०९७ |
७६६ |
५ |
१२७१ |
१५८० |
२८५१ |
६६३ |
६ |
३५७५ |
३७२० |
७२९५ |
२०८३ |
७ |
२१३४ |
२७०० |
४८३४ |
१३५० |
८ |
२५३५ |
३०७३ |
५६०८ |
१६०० |
९ |
२३७३ |
२०८० |
४४५३ |
९९१ |
१० |
१३०० |
१५४८ |
२८४८ |
७०७ |
११ |
१४६५ |
१७७० |
३२३५ |
७३९ |
१२ |
१२४२ |
१४९९ |
२७४१ |
६७७ |
१३ |
१४५४ |
१८०९ |
३२६३ |
८५८ |
१४ |
९९५ |
१२५६ |
२२५१ |
५६४ |
सम्भावित पर्यटकीय क्षेत्रहरु
- गोरखकाली मन्दिर
- पस्लाङ्ग-चौतारा (द्रव्य- शाहको राज्याभिषेक गरिएको स्थान)
- सरस्वती आश्रम (रानी रत्नवतीले सम्वत १२६६ देखि संरक्षण गरेको बन)
- माझकोट (गोरखकाली मन्दिर र गोरखनाथ गुफा रहेको स्थान)
- उपल्लो कोट (सूर्योदयको लागि प्रसिद्ध स्थान)
- क्वीन पीक (स्नो गार्डेन रानीवन माथि)
- रामशाह चौतारापार्क (रामशाहले न्याय दिने ढुङ्गोरहेको स्थान )
- शिव पार्वती बनविहार पार्क (कालिका मन्दिरको उत्तरपट्टि)
- गोरखनाथ गुफा ( पृथ्वीनारायण शाहले बरदान प्राप्त गरेको स्थान)
- बोकर्लोक बेशी ( थूमे राजाहरुको राजभवन रहेको भनिएको स्थान)
- लूदी-दामगाडे (बस वाक र सफारि पार्कको लागि प्रसिद्ध बन)
-
अबुवा-ढुङ्गागाडढे (मनोरम तथा सहसिक यात्रा)
महत्वपूर्ण मठ मन्दिर
१. | गोरखकाली मन्दिर | २. | महादेवस्थान | ३. | गणेशस्थान |
४. | गोरखनाथ मन्दिर | ५. | विरिमकाली मन्दिर | ६. | सरस्वती मन्दिर (दुधकुण्ड समेत) |
७. | नामरुङगदेवी | ८. | बाराही मन्दिर | ९. | भिमशेन मन्दिर |
१०. | रंग महल | ११. | शित्तलपाटी | १२. | चौघेरा दरबवार |
१३. | तल्लो दरबार | १४. | रामेशवर मन्दिर | १५. | सोह्रखुट्टे पाटी |
१६. | राधा बल्लभेश्वर मन्दिर | १७. | विष्णु पञ्चायन | १८. | राज गणेश |
१९. | विद्या मन्दिर | २०. | देवोथान, (कट्टेलडाडा) | २१. | कृष्ण मन्दिर |
२२. | हनुमान ढोका | २३. | श्रीकृष्ण मन्दिर (नाङ्गलेपानी) | २४. | सीता पाइला |
पाटी पौवाहरु
१. | बाहुन पाटी | २. | धुनी पाटी |
३. | सोह्रखुट्टे पाटी | ४. | पौवा बन |
५. | नामरुङग पाटी | ६. | रत्नावती पौवा (रानी पौवा) |
नदीनामाला तथा पोखरी
१. | दरौदी नदी | २. | लुदीखोला | ३. | सिर्दी खोला |
४. | बेनीखोला | ५. | धोवीखोला | ६. | रानीपोखरी (पुष।प तीर्थ) |
टार तथा बेसीहरु
१. | कुन्दुरटार | २. | छेपेटार | ३. | देवीटार |
४. | आलीटार | ५. | पाँडेश्वारा बेसी | ६. | बोकर्लोक बेसी |
शिक्षण संस्थाहरु
क्र.सं. |
संस्था |
सामु्दायिक |
संस्थागत |
१ |
क्याम्पस |
१ |
१ |
२ |
बलविकास केन्द |
४९ |
१७ |
३ |
आधारभूत (१....३) |
१७ |
३ |
४ |
आधारभूत (१....५) |
१४ |
५ |
५ |
आधारभूत (१....८ ) |
५ |
४ |
६ |
मा वि (१....१० ) |
४ |
६ |
७ |
मा वि (१....१२ ) |
१२ |
१ |
८ |
सामुदायिक अध्ययन केन्द्र |
३ |
० |
सडक
क्र.स. |
सडकको विवरण |
ईकाइ |
आ.व.०७३÷७४ सम्म |
ज्ञ |
जम्मा सडकको लम्बाई |
कि.मि. |
५९४ |
द्द |
कालो पत्रे |
कि.मि. |
४२ |
घ |
ग्राभेल |
कि.मि. |
४२ |
द्ध |
कच्ची सडकको लम्वाई |
कि.मि. |
५१० |
प्रमुख जात-जाति अनुसार जनसंख्या:
क्र.सं.
|
जात÷जाती
|
जनसंख्या |
१ |
गुरुङ्ग |
३४५२ |
२ |
ब्राहमण |
६४९२ |
३ |
क्षेत्री |
१०७६५ |
४ |
मगर |
७८२३ |
५ |
नेवार |
४४६७ |
६ |
सार्कि |
४९८५ |
७ |
कामी |
२८८३ |
८ |
तमाग |
१२५३ |
९ |
कुमाल |
२३४० |
धर्म अनुसार जनसंख्या:
धर्म
|
जनगणना वर्ष २०६८ |
संख्या |
|
हिन्दु |
४४४८२ |
बौद्ध |
२२३५ |
इस्लाम |
१५७९ |
क्रिश्चियन |
२२९५ |
किरात |
९ |
प्रकृति |
१८ |
अन्य |
६ |
संचार सम्बन्धि विवरण:
क्र.स. |
विवरण |
संख्या |
१ |
हुलाक कार्यालय |
|
२ |
पुस्तकालय |
१ |
३ |
सिनेमाहल |
१ |
४ |
केवुल टि.भि. संचालक |
१ |
५ |
दर्ता भएका समाचारपत्र |
३ |
६ |
दर्ता भएका एफ.एम रेडियो |
५ |
७ |
साईवर |
४ |
८ |
कुरियर सेवा |
३ |
९ |
खेल मैदानहरू |
२ |
एफ.एम रेडियो:
क्र.सं. |
एफ.एम. रेडियोको नाम |
मेगाहर्ज |
फोन नं. |
१ |
च्वाइस एफ.एम. |
९०.४ |
०६४४२०५९९ |
२ |
रेडियो गोरखा |
९२.८ |
०६४४२१३९० |
३ |
रेडियो मनास्लु |
१०३.९ |
०६४४२१४८४ |
४ |
गोरखकाली एफ.एम. |
९३.६ |
०६४४२१५६८ |
५ |
मातृभूमि एफ.एम. |
९८.२ |
०६४४२१३६४ |
स्वास्थ्य संस्था सम्बन्धि विवरण:
स्वास्थ्य संस्थाको किसिम |
संख्या |
सरकारी अस्पताल |
१ |
सामुदायिक अस्पताल |
१ |
स्वास्थ्य चौकी |
६ |
सामुदायिक स्वास्थ्य इकाई |
१ |
दन्त उपचार केन्द |
२ |
आयुर्वेद औसधालय |
१ |
प्राइभेट अस्पताल |
५ |
गाउँघर क्लिनिक |
४३ |
खोप क्लिनिक |
४३ |
शहरी स्वास्थ्य केन्द्र |
७ |
प्राविधिक प्रशिक्षण केन्द |
३ |
टेलिफोन विवरण
सि.नं. |
सेवाको प्रकार |
लाईन संख्या |
१ |
एक्त्ल् टेलिफोन |
१८४० |
२ |
मोवाईल पोस्टपेड सिम |
८०० |
३ |
मोवाईल प्रिपेड सिम |
८००० |
४ |
सिडिएम रिम |
१,००० |
५ |
सिडिएम फिक्स फोन |
१,०७० |
६ |
ADSL INTERNET |
५५० |
खानेपानी
क) | व्यत्तिगत | : | छैन |
ख) | सार्वजनिक धारा | : | १५० |
ग) | कुवा, पधेरा, इनार | : |
फोहर मेला व्वस्थापन
कुचिकार | : | ३ |
दैनिक फोहर उत्पादन | : | ६ टन |
डम्पीङ्ग साइट | : | १ |
ट्याकटर टिप्पर |
: |
१ १ |
सार्वजनिक शौचालय | : |
४ |
व्यापार तथा उद्योग विवरण
साना तथा घरेलु उद्योग | : | ३१ |
होटल | : | ३० |
पसल | : | |
साधरण | : | ३९ |
अन्य | : | २५३ |